CRBR – o czym przedsiębiorca wiedzieć powinien

W wyniku nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu został opracowany Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych.  Działania te podjęto w oparciu o dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z 20 maja 2015. Centralny Rejestr Beneficjentów  Rzeczywistych dotyczy wszystkich spółek  (jawnych, komandytowych, komandytowo-akcyjnych, z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjnych). Jawność tego rejestru sprawia, że każdy może zweryfikować beneficjenta rzeczywistego określonej firmy.

Kto jest beneficjentem rzeczywistym? Co mówi o beneficjencie rzeczywistym prawo?

Według ustawy z dnia 1 marca 2018 roku (Dz.U.218 poz.723) beneficjentem rzeczywistym jest „osoba fizyczna lub osoby fizyczne sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad klientem poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez klienta, lub osobę fizyczną lub osoby fizyczne, w imieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub przeprowadzana jest transakcja okazjonalna”

Zatem co do zasady beneficjentem rzeczywistym spółki będzie:

• Osoba fizyczna której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji
• Osoba fizyczna, która dysponuje więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym spółki
• Osoba fizyczna, która sprawuje kontrolę nad daną osobą prawną, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów i akcji
• Osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad spółką przez posiadanie w stosunku do niej uprawnień, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351)

Jeżeli tożsamości wymienionych osób nie da się ustalić, za beneficjenta rzeczywistego przyjmuje się osobę fizyczną, która zajmuje wyższe stanowisko kierownicze w organach spółki.

Ważne!

Każda nowo zarejestrowana spółka ma obowiązek dokonania zgłoszenia w terminie 7 dni od wpisania jej do Krajowego Rejestru Sądowego.

Ponadto każda zmiana w strukturze właścicielskiej zobowiązuje do dokonania aktualizacji – obowiązuje w tym wypadku również 7 dniowy termin od zaistnienia zdarzenia.

Obowiązek zgłoszenia lub aktualizacji w rejestrze beneficjentów rzeczywistych spoczywa na osobie, która jest uprawniona do reprezentowania spółki. Ministerstwo Finansów sprawdzi czy spółki dokonują zgłoszeń oraz czy są one poprawne. Za uchylanie się od obowiązku lub podanie błędnych danych przewidziano kary pieniężne.

W jaki sposób dokonać zgłoszenia beneficjenta rzeczywistego?

Zgłoszenie do CRBR jest składane w formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem strony: https://www.podatki.gov.pl/crbr/

Wypełniając wniosek, należy podać NIP oraz formę organizacyjną podmiotu. Data zdarzenia to dzień, w którym spółka została wpisana do KRS. W dalszej trzeba  podać dane identyfikacyjne podmiotu oraz dane beneficjentów rzeczywistych i członków organu lub wspólników uprawnionych do reprezentowania podmiotu. Zgłoszenie podpisuje się za pomocą kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub profilu zaufanego ePUAP. Co istotne system nie przewiduje możliwości popisania i wysłania zgłoszenia przez pełnomocnika.

W przypadku gdy wypełnienie wniosku jest zbyt kłopotliwe lub zwyczajnie brakuje czasu wniosek ten może zostać przygotowany przez dowolną osobę (np. pracownika biura rachunkowego) i zapisany w formacie XML. Tym samym przyspieszy to cały proces, gdyż osobie uprawnionej pozostanie tylko wczytać przesłany plik XML, podpisać oraz wysłać.

Warto zaznaczyć, że system CRBR  funkcjonuje na tyle krótko, że brak jest długotrwałej analizy jego działania, a co za tym idzie użytkownicy mogą mieć szereg wątpliwości z nim związanych.  Z pomocą wychodzi Ministerstwo Finansów, które opublikowało Podręcznik Użytkownika Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych  oraz zestawienie najczęściej zadawanych pytań wraz z opracowanymi odpowiedziami. Dokumenty te znaleźć można pod adresem: https://www.gov.pl/web/finanse/do-pobrania