W dniu 18.03.2021 r. został wydany wyrok w sprawie C-895/19 (A) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), który podkreślił, iż przepisy krajowe dotyczące wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów nie mogą przenosić na podatnika ciężaru zapłaty VAT, gdy z tytułu zrealizowanej transakcji organom podatkowym nie należy się żadna danina. Zgodnie z dyrektywą VAT czynnością, która ze swojej istoty pozostaje neutralna. Wprowadzenie przez polskiego ustawodawcę dodatkowego wymogu, który prowadzi do wykazania VAT należnego i naliczonego w dwóch różnych okresach rozliczeniowych jest sprzeczne z istotną regulacji wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.
Interpretacja artykułów 167 i 178 dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r.
Zdaniem TSUE, artykuły 167 i 178 dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2010/45/UE z 13 lipca 2010 r., należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych, zgodnie z którymi wykonanie prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej (VAT) związanego z nabyciem wewnątrzwspólnotowym w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym VAT jest należny, jest uzależnione od wykazania należnego VAT w deklaracji podatkowej, złożonej w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.
Zasada uwzględniania VAT według polskich przepisów
W Polsce, na podstawie przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2017 r. podatnik, który nie zaraportuje transakcji objętej odwrotnym obciążeniem (chodzi tu o wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, import usług i dostawę towarów, dla której podatnikiem jest nabywca) w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów lub usług powstał obowiązek podatkowy, nie ma prawa do uwzględnienia VAT naliczonego w tym samym miesiącu, w którym musi być wykazany podatek należny. Podatek naliczony może być uwzględniony „na bieżąco” tj. w momencie gdy dokonuje faktycznej korekty w zakresie podatku naliczonego. Zasada ta obowiązuje zarówno, gdy podatnik nie wykaże w ogóle danej transakcji w terminie, jak również w sytuacji, gdy wykaże ją, ale w niewłaściwym okresie.
Spóźnione wykazanie transakcji objętej odwrotnym obciążeniem może wiązać się z powstaniem zaległości podatkowej (VAT należny wykazywany jest poprzez wsteczną korektę deklaracji, a VAT naliczony ujmowany w bieżącym okresie), co skutkuje obowiązkiem zapłaty odsetek.
Obecne przepisy krajowe prowadziły dotychczas do sytuacji, gdy podatnicy często na skutek zwłoki przez zagranicznych kontrahentów w dostarczaniu faktur byli zmuszeni skorygować VAT należny z tytułu WNT i wykazać go wstecznie, w okresie w którym powstał obowiązek podatkowy. Z kolei VAT naliczony był rozliczany w bieżącej deklaracji. Prowadziło to do powstania zaległości przy zapłacie VAT należnego i do obciążenia podatników odsetkami za zwłokę.
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
W związku z pytaniem prejudycjalnym skierowanym przez WSA w Gliwicach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ocenił zgodność omawianych przepisów z ustawodawstwem Unii Europejskiej. W wydanym dzisiaj (18 marca 2021 r.) wyroku TSUE uznał, że przepisy unijne stoją na przeszkodzie stosowaniu omawianych przepisów krajowych. przyjęcie przez TSUE, że VAT należny i naliczony powinien być rozliczany, w tym samym okresie prowadzi do wniosku, że po stronie podatników nie mogła powstać zaległość w VAT i tym samym zapłacone odsetki nie należały się organom podatkowym.
Wyrok jest korzystny dla polskich podatników i otwiera drogę
do odzyskania nienależnie zapłaconych odsetek od VAT z tytułu WNT. Prócz tego
istnieje możliwość wznowienia postępowań podatkowych, jeżeli takie rozliczenia
były przedmiotem sporu z organami.
Nowy model rozliczeń wskazany przez TSUE znacznie uprości bieżące rozliczanie.
Poniżej link do wyroku: